Αναδημοσίευση από socialactivism.gr
Τα εγκαίνια του Μουσείου
Το δικό τους νοερό «ταξίδι» στη βιομηχανική εποχή του 19ου αιώνα μπορούν να κάνουν οι Αθηναίοι πολίτες. Η πόλη εγκαινιάζει, την Κυριακή 27 Ιανουαρίου και ώρα 10.00 με 18.00,
το πρώτο «Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου». Πρόκειται για ένα ακόμη έργο
και δραστηριότητα που αναπτύσεται στο χώρο της «Τεχνόπολης» του Δήμου
Αθηναίων.
Το παλιό εργοστάσιο φωταερίου ανοίγει τις πύλες του για το κοινό.
Τριάντα περίπου χρόνια μετά το κλείσιμο του το εργοστάσιο αξιοποιείται
ως ένα «βιομηχανικό μουσείο» απαράμιλλης αρχιτεκτονικής, ίσως ένα από τα
πιο ενδιαφέροντα στον κόσμο. Η «Τεχνόπολη» αναδεικνύεται πλέον τόσο ως
πολύδύναμος χώρος πολιτιστικών και καλλιτεχνικών γεγονότων όσο και ως το
πρώτο «Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου».
Οι
επισκέπτες του μουσείου θα έχουν την ευκαιρία να αναβιώσουν την
καθημερινότητα της λειτουργίας ενός εργοστασίου που λειτουργούσε
αδιάλειπτα για περίπου 130 χρόνια. Το εργοστάσιο που υπήρξε
«ατμομηχανή» ανάπτυξης για την τοπική κοινωνία των Αθηνών και που σήμερα
θεωρείται ένα από τα καλύτερα διατηρητέα στην Ευρώπη «ξαναζωντανεύει» και σας προσκαλεί να το ανακαλύψετε.
Αυθεντικά
αντικείμενα, μηχανήματα, πλούσιο φωτογραφικό υλικό, ηχητικά ντοκουμέντα
και βιντεοπροβολές διηγούνται την πολύχρονη ιστορία του. Κάντε επομένως
έναν μουσειολογικό περίπατο γεμάτο εικόνες μιας «άλλης» εποχής.
Περιηγηθείτε στις εγκαταστάσεις του και παρακολουθήστε τη γραμμή
παραγωγής του φωταερίου. Ανακαλύψτε τη βιομηχανική κληρονομιά και τη
βιομηχανική αρχαιολογία της εποχής. Περπατήστε μπροστά από τα μεγάλα
καζάνια, τις επιβλητικές καμινάδες και τους θεόρατους φούρνους. Ζήστε το
τεχνολογικό θαύμα μιας άλλης εποχής. Γνωρίστε το επιχειρηματικό πνεύμα των ανθρώπων του 19ου αιώνα. Εμπλουτίστε τις γνώσεις σας για τις παλαιές μορφές ενέργειας.
Καλωσήρθατε στο πρώτο βιομηχανικό μουσείο της πόλης, ένα μνημείο
πολιτισμού, γεμάτο εικόνες, συναισθήματα γνώσεις, αλλά και ιστορία.
Το εργοστάσιο αφηγείται τη δική του ιστορία...
Το
εργοστάσιο φωταερίου της Αθήνας ιδρύθηκε το 1857, τρία δηλαδή χρόνια
μετά το μεταξουργείο Δουρούτη κατόπιν βασιλικού διατάγματος του Όθωνα.
Με το διάταγμα αυτό παραχωρήθηκε στο Γάλλο επιχειρηματία Φραγκίσκο
Φεράλδη το δικαίωμα να κτίσει και να λειτουργήσει εργοστάσιο φωταερίου
και να κατασκευάσει το δίκτυο δημόσιου φωτισμού της πρωτεύουσας του
νεοσύστατου τότε Ελληνικού κράτους. Οι
δύο αυτές πρώτες βιομηχανίες της Αθήνας επρόκειτο να καθορίσουν την
πολεοδομική και οικονομική ανάπτυξη της πόλης. Από τα εν λόγω εργοστάσια
πήραν μάλιστα το όνομα τους δύο από τις πιο πυκνοκατοικημένες συνοικίες
της πρωτεύουσας, το Μεταξουργείο και το Γκάζι.
Το
εργοστάσιο φωταερίου υπήρξε η πρώτη μονάδα παραγωγής ενέργειας στην
χώρα. Η θέση του οδήγησε στην περαιτέρω ανάπτυξη της οδού Πειραιώς και
στην μετεξέλιξη της ευρύτερης περιοχής σε μια από τις σημαντικότερες
βιομηχανικές ζώνες της πόλης. Προσέδωσε,
δίχως άλλο, στην πόλη το χαρακτήρα της σύγχρονης, οικονομικά
ανεξάρτητης πόλης, κατά τα πρότυπα των μεγάλων και ανεπτυγμένων
ευρωπαϊκών πόλεων της εποχής.
H ιστορία του εργοστασίου χωρίζεται σε πέντε διακριτές φάσεις :
- Ίδρυση και πρώτη περίοδος λειτουργίας (1862-1887): το 1862 δημιουργήθηκαν οι πρώτες εγκαταστάσεις όπως οι υδατοδεξαμενές, οι καμινάδες, η αίθουσα καθαρισμού και οι αποθήκευτικοί χώροι. Παράλληλα, τοποθετήθηκαν μηχανήματα, όπως οι κλίβανοι απόσταξης και τα αεριοφυλάκια. Κατά την πρώτη περίοδο λειτουργίας του εργοστασίου, το φωταέριο κάλυπτε κυρίως τις ανάγκες του δημόσιου φωτισμού.
- Επέκταση εργοστασίου και δικτύου κατανάλωσης (1887-1920): κατά την φάση αυτή διεύρυνεται το δικτύο παροχής φωταερίου. Εκτός από τις λάμπες φωτισμού των δρόμων, σπίτια και βιομηχανίες προστίθενται στο δίκτυο και συγκροτούν το πελατολόγιο του εργοστασίου. Ανεγείρεται ακόμη νέα καμινάδα, επιπλέον σειρά φούρνων, δύο αεριοφυλάκια, καθώς και κτίρια για την εξυπηρέτηση των εργαζομένων.
- Το εργοστάσιο ως δημοτική επιχείρηση (1920-1952): μετά τη λήξη του συμβολαίου της γαλλικής εταιρίας (1938) το εργοστάσιο περιέρχεται στο Δήμο Αθηναίων ως δημοτική επιχείρηση. Εισάγεται η γερμανική τεχνολογία για τη βελτίωση της ποιότητας του αερίου. Προστίθεται επίσης νέα μονάδα παραγωγής υδαταερίου και τρίτη καμινάδα.
- Η εποχή της ΔΕΦΑ (1952-1984): το 1952 ιδρύεται η Δημοτική Επιχείρηση Φωταερίου Αθηνών (ΔΕΦΑ). Παρά την οικοδομική ανάπτυξη που βιώνει η Αθήνα τη δεκαετία του 1960 και τις συνεχείς προσπάθειες ανασυγκρότησης που γίνονται, το εργοστάσιο υπολειτουργεί, καθώς η μορφή ενέργειας που παράγει θεωρείται αναχρονιστική και κοστοβόρα. Ήδη, η ηλεκτρική ενέργεια αρχίζει να επεκτείνεται ενώ το δίκτυο κατανάλωσης φωταερίου συρρικνώνεται. Το 1983 διακόπτεται σταδιακά η διαδικασία παραγωγής αερίου από λιθάνθρακα και το δίκτυο ενώνεται με τα Ελληνικά Διυλιστήρια Ασπροπύργου, όπου καθιερώνεται η παραγωγή φωταερίου με την τεχνολογία της νάφθας. Το εργοστάσιο κλείνει οριστικά τον Αύγουστο του 1984, καθώς η λειτουργία του θεωρήθηκε πλέον ακατάλληλη εξαιτίας της ρύπανσης που προκαλούσε τόσο στην ευρύτερη περιοχή, όσο και σε όλη την πόλη της Αθήνας.
- Ανάπλαση και δημιουργία του Βιομηχανικού Αρχαιολογικού Πάρκου (1984-2004): στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ξεκίνησαν από το δήμο Αθηναίων οι πρώτες μελέτες για την αποκατάσταση, την αξιοποίηση και επανάχρηση των παλαιών εγκαταστάσεων. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
Ένα φιλόδοξο εγχείρημα υλοποιείται...
Το
2011 η νέα διοίκηση της «Τεχνόπολης» ανέλαβε το φιλόδοξο έργο της
δημιουργίας «Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου». Το έργο υλοποίησης
ανατέθηκε σε μια ομάδα επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων όπως
μουσειολόγους, ιστορικούς, μηχανολόγους μηχανικούς αρχιτέκτονες,
πολιτικούς μηχανικούς, συντηρητές. Ένα χρόνο μετά, το παλαιό εργοστάσιο
φωταερίου ανοίγει τους χώρους του στο κοινό και παρουσιάζει την
«ιστορία» του για πρώτη φορά. Στόχος της διοίκησης της «Τεχνόπολις»
είναι να διαφυλάξει και να αναδείξει την ιστορία και την τεχνολογία του
παλαιού εργοστασίου φωταερίου.
Χρήσιμες πληροφορίες
Τοποθεσία: «Τεχνόπολις» Δήμου Αθηναίων: Πειραιώς 100, Γκάζι
Πρόσβαση:
- Με μετρό: Σταθμός «Κεραμεικός», Τρόλεï: No. 21 (από Ομόνοια), Στάση «Παλαιά Αγορά»
- Λεωφορεία: 035, 049, 811, 838, 914, Β18, Γ18, 731, 031, Στάση «Παλαιά Αγορά»
Τηλέφωνα: 210 3475518, 210 3453548
Email:
Τιμή εισιτηρίου: Η είσοδος την ημέρα των εγκαινίων θα είναι ελεύθερη ενώ μετά τις 28/1 η τιμή εισόδου θα είναι 1€
Πηγές
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου